Cổ nhân bảo: Món không bày ba, đũa không chia năm, chỗ không xếp sáu, vì sao vậy?
Lời cổ nhân dạy đến nay có còn chính xác hay không?
Món không bày ba
Câu nói này có nghĩa là khi mọi người ăn tối, đừng chỉ phục vụ ba món ăn. Một là 3 món sẽ trùng với văn hóa tế lễ. Trong các lễ cúng tế xưa thường dọn 3 món. Những món ăn này được làm từ gia súc nuôi trong nhà, thường là cừu, lợn, cá, gà.
Nếu chỉ dọn ba món cho khách thì có thể sẽ khiến người ta cảm thấy mình đang bị cúng tế, điều này không chỉ là việc người khác đặt ba nén hương trước mặt mình, điều này chỉ khiến cho mọi người không thoải mái.
Thứ hai thì từ đồng âm nhưng khác nghĩa. Người xưa luôn thích cầu điềm lành trong sum họp. Nhưng “tam – ba và “tán – tản ra” đồng âm, thay vì hiểu là 3 món, lại dường như ngụ ý rằng tiệc tùng sẽ bị phân tán một cách vội vàng.
Thứ ba thì văn học dân gian truyền thống. Người xưa có câu: Vua ba đĩa, rùa tám đĩa. Neus bàn ăn chỉ có 3 đĩa sẽ khiến người ta cảm thấy bữa ăn quá đơn giản, đạm bạc, thậm chí nếu có khách đến dùng bữa, họ sẽ cảm thấy gia chủ quá xuề xòa, thiếu tôn trọng.
Đũa không chia năm
Năm chiếc đũa chắc chắn không đáp ứng đủ nhu cầu của bữa ăn, vì khi dùng thì phải dùng đôi đũa, không thể dùng một chiếc đũa để gắp món ăn. Hơn nữa thì chiều dài của những chiếc đũa phải bằng nhau.
Một là tôn trọng khách. Nếu như bày ra năm chiếc đũa, tức là lấy ra thừa hoặc thiếu một chiếc đũa, dường như không tính đến đũa của người khác. Điều này cho thấy chủ nhà không chú tâm đến việc tiếp đãi khách và tất nhiên rất dễ gây khó chịu cho vị khách này vậy.
Thứ hai là nếu đôi đũa không đồng đều, dài ngắn khác nhau, người ta cảm thấy mình không được tôn trọng, nhất định sẽ nghĩ đến ba dài, hai ngắn, bản thân điều này là một điều cực kỳ cấm kỵ.
Thứ ba thì dễ khiến người ta cảm thấy hối tiếc. Bởi vì đũa dùng theo cặp, nếu số lượng ít đó là sự lãng phí quá mức hoặc chuẩn bị không đầy đủ, cho thấy sự chuẩn bị cho bữa ăn không được cẩn thận và chu đáo.
Khi dùng đũa phải chú ý không được gõ vào chén, bát hoặc là cắm chúng vào cơm, nhìn sẽ giống như nén nhang cắm vào bát cơm, cũng là một điều kiêng kỵ.
Chỗ không xếp sáu
Điều này có nghĩa là không nên ăn sáu người một bàn. Một là khi chỉ có 6 người ăn mà chỉ ngồi bàn hình vuông, thì xét từ góc độ tổng thể bố cục, nó nhìn như con rùa có bốn chân kèm theo 1 đâu và 1 đuôi. Điều trớ trêu là dân gian sử dụng câu nói sáu người chớ ngồi trên ghế rùa.
Thứ hai là trong bữa những bữa tiệc thời xưa, bàn thường được trang bị tiêu chuẩn cho tám người, khách sẽ tự động lấp đầy chỗ trống. Nếu chỉ có 6 người ngồi như vậy có nghĩa là tỷ lệ trống ghế rất cao, 6 người không thể ăn hết 8 suất, là lãng phí đồ ăn.
xem thêm;
Đĩa trầu cau thắp hương nên để nguyên quả hay bổ thành miếng mới đúng?
Trầu cau là cúng phẩm thắp hương không thể thiếu trong văn hóa người Việt, nhưng tại sao có những gia đình để cả quả có khi lại bổ miếng.
Trong văn hóa tâm linh của người Việt, trầu cau đã đi vào tiềm thức. Bây giờ dù rất ít người ăn trầu cau nhưng những ngày lễ, cúng tuần rằm vẫn không thể thiếu đĩa trầu cau trên ban thờ. Người Việt có câu miếng trầu là đầu câu chuyện, đặc biệt khi dịp lễ quan trọng như cúng giỗ, cúng gia tiên dịp cưới hỏi, năm mới… thì không thể thiếu trầu và cau. Mặc dù cúng xong không còn người ăn thụ lộc trầu cau thì đó đã là tập tục bao đời nên người Việt không quên mua trầu cau.
Trầu cau nên để nguyên quả hay bổ miếng thắp hương?
Trầu cau thắp hương thì có nhà bổ miếng, có nhà để nguyên quả. Thực tế thì việc bổ miếng hay để nguyên quả cau đặt trên đĩa lá trầu không ảnh hưởng nhiều về phong thủy, tuy nhiên có khác nhau về hình thức tâm linh và thẩm mỹ. Có những người sẽ bổ quả cau thành 5 miếng, rồi ghép thêm cánh hồng làm trầu têm cánh phượng, thậm chí có đủ sợi thuốc lào và miếng vỏ chay, kèm vôi để trang trí. Điều đó vừa đẹp mắt vừa chỉn chu trang trọng. Dâng đĩa trầu cau đã bổ sẵn, có đủ vôi, vỏ chay, thuốc thể hiện sự chu đáo, trân trọng gia tiên.
Trong mâm cúng có đĩa trầu cau như vậy sẽ xinh xắn đẹp hơn. Hơn nữa gần gũi giống như sống sao chết vậy, mời ông bà ăn trầu thì bổ luôn và còn xếp sẵn thành miếng dâng lên ông bà.
Tuy nhiên không phải ai cũng biết bổ cau đẹp nên bổ có thể không đều miếng, hoặc không phải ai cũng biết têm trầu cánh phượng, trang trí trầu cau với cánh hoa hồng.
Việc để nguyên quả cau trên đĩa lá trầu thì sẽ tránh cho miếng trầu cau bị thâm, bị héo, nhất là dịp Tết thờ dài ngày. Còn nếu bổ miếng, têm cùng cánh hồng thì nên ưu tiên dành cho mâm cúng, cúng xong hạ lễ ngay, để vài ngày thì trầu cau, cánh hồng sẽ héo trên ban thờ.
Như vậy việc bổ miếng hay để cả quả không ảnh hưởng tới ý nghĩa phong thủy thờ cúng mà tùy thuộc vào năng khiếu và cách trình bày của gia chủ.
Lá trầu để ngửa hay để úp?
Lá trầu để ngửa hoặc úp cũng là thắc mắc của nhiều người khi dâng trầu thắp hương. Nhieeufe gia đình đặt úp nhiều gia đình lại để ngửa. Đây cũng thường chỉ là thói quen và cách nhìn thẩm mỹ của từng gia đình, không phạm vào phong thủy nên bạn không cần quá lo lắng về điều này.
Những lưu ý khi dâng trầu cau tránh mất lộc:
Khi dâng trầu cau nên tuân theo số lẻ, nếu xếp miếng trầu cau vào đĩa thì tránh bổ miếng chẵn, ví như 2, 4 là số không đẹp. Nếu bổ thì nên bổ thành 5 miếng, nếu dâng quả thì nên dâng 1, 3, 5
Trầu cau thắp hương nên là hái trong vườn nhà hoặc đi mua, không đi xin, không lấy đồ cho từ nhà khác về thắp hương nhà mình
Trầu cau thắp hương nên có thêm vôi. Việc thiếu vỏ chay hay sợi thuốc lào có thể không tính nhưng nhiều gia đình thắp hương trầu cau không có vôi. Theo tục lệ không có vôi khó có thể ăn miếng trầu cau, trầu cau không đỏ. Nhưng ngày nay nhiều người mua cho đủ lễ, và nhiều người bán cũng vậy không chú trọng vôi vì cho rằng có ai ăn đâu. Nhưng thắp hương là mời ông bà, vậy thì phải có đủ vôi mới ăn được trầu cau.