Rau dền cơm là một loại rau quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt, không chỉ dễ trồng mà còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Với vị ngọt thanh, tính mát, rau dền cơm thường được dùng để nấu canh, luộc hoặc xào, giúp thanh nhiệt, bổ sung sắt và hỗ trợ tiêu hóa.
Rau dền cơm là một trong những loại rau xanh dân dã, quen thuộc với nhiều người Việt. Loại rau này có thân mềm, lá nhỏ, màu xanh tươi, dễ trồng và thích nghi tốt với nhiều loại đất. Không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng, rau dền cơm còn được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe như thanh nhiệt, giải độc, bổ sung sắt và hỗ trợ tiêu hóa. Để hiểu rõ hơn về rau dền cơm, mời bạn theo dõi những thông tin dưới đây.
Rau dền cơm là rau gì?
Dền cơm có tên khoa học là Amaranthus viridis L., thuộc họ Dền (Amaranthaceae). Nó còn được gọi bằng những tên khác như dền xanh, dền trắng, dền đất,… Dền cơm là cây thân thảo, có thân màu xanh và mọng nước. Cây cao trung bình từ 40 – 60 cm, nhưng một số cây có thể cao tới 80cm. Thân cây có đường kính khoảng 5mm, thường mọc đứng hoặc có thể nằm, với một nhánh to từ gốc, cong, không có lông và không có gai.
Lá của cây dền cơm dạng lá đơn, có màu xanh, phiến lá hình xoan dài, đôi khi có hình dạng như bánh bò. Kích thước lá dài từ 3 – 6 cm và rộng từ 1.5 – 3 cm, đầu lá có thể tù hoặc lõm và không có lông, cuống lá có thể dài tới 10cm. Mép lá nhẵn và có khoảng 7 – 8 gân lá rõ ràng, hơi cong, mặt trên và dưới của lá đều mịn với các chấm mờ.
Hoa của cây dền cơm mọc thành chùm tụ tán, có thể là hoa đơn hoặc hoa phân nhánh. Hoa mọc thành chùy ở ngọn hoặc ở nách lá, dài khoảng 2.5 – 12 cm và rộng từ 2 – 5 mm. Các hoa nhỏ, không có cuống, màu xanh lá cây, xếp thành dạng tiểu cầu hoặc hợp thành một gié. Mỗi hoa có 3 lá đài dài khoảng 3mm, hình mũi mác, với 3 nhị và 2 – 3 đầu nhụy. Hoa đực và hoa cái cùng tồn tại trên một cây và hòa lẫn với nhau.
Quả của dền cơm có vỏ nhăn, hình trứng. Phần trên của quả chia làm 3 mảnh nhỏ. Bên trong quả chứa hạt màu nâu đen, bóng, kích thước khoảng 1mm. Cây có bộ rễ khỏe, ăn sâu và bám chắc vào đất để hút chất dinh dưỡng và nước, duy trì sự sống cho cây.
Dền cơm dễ phân biệt với các loại dền khác nhờ có lá màu xanh và kích thước nhỏ, hoa mọc thành chùm nhỏ trên ngọn cây, hạt dễ rơi ra khi lặt rau. Trong khi đó, đền đỏ (hay dền tía) có lá và thân màu tía, lá lớn hơn, còn dền gai có đặc điểm là thân cây mang những gai nhọn.
Dược tính của rau dền cơm
Toàn bộ rễ, thân, lá và hạt của rau dền cơm đều có thể được sử dụng làm thuốc chữa bệnh. Theo Đông y, lá rau dền có vị ngọt nhạt, tính hơi lạnh, giúp thanh nhiệt, long đờm và hỗ trợ điều trị ho cũng như các bệnh liên quan đến đường hô hấp. Phần thân cây có thể dùng để chữa bỏng, đắp tiêu viêm mụn nhọt, trong khi hạt được sử dụng để đắp và băng bó chấn thương.
Cây dền cơm có chu kỳ sinh trưởng khá ngắn, chỉ khoảng 25 – 30 ngày sau khi nảy mầm là có thể thu hoạch. Nếu muốn thu hạt, cần chờ thêm khoảng 2 tháng để cây phát triển đầy đủ.
Tác dụng của rau dền cơm với sức khỏe
Rau dền cơm không chỉ là một loại thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày mà còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Dưới đây là những lợi ích nổi bật của rau dền cơm:
Thanh nhiệt, giải độc cơ thể
Rau dền cơm có tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc gan và hỗ trợ làm mát cơ thể, đặc biệt tốt trong những ngày hè nóng bức. Nước luộc rau dền cơm có thể dùng như một loại nước uống giải nhiệt, lợi tiểu.
Bổ sung sắt, hỗ trợ phòng ngừa thiếu máu
Lượng sắt trong rau dền cơm khá cao, tăng cường sản xuất hồng cầu, cải thiện tuần hoàn máu. Đây là thực phẩm rất tốt cho người bị thiếu máu, phụ nữ mang thai và người mới ốm dậy.
Mua Set đồ ngủ sexy nữ gồm váy và áo choàng kiểu đầm 2 dây xuyên thấu có quần lót khiêu gợi 🩲🩱👘🥻👗 Tại Đây
Cung cấp canxi, giúp xương chắc khỏe
Rau dền cơm giàu canxi, magie và phốt pho, hỗ trợ sự phát triển của xương và răng, ngăn ngừa loãng xương. Đặc biệt, đây là nguồn canxi tự nhiên rất tốt cho trẻ em và người cao tuổi.
Hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón
Nhờ chứa nhiều chất xơ, rau dền cơm giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, cải thiện chức năng ruột và ngăn ngừa táo bón. Món canh rau dền cơm rất thích hợp cho những người có hệ tiêu hóa kém.
Tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa
Rau dền cơm giàu vitamin A, C và các chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây bệnh và làm chậm quá trình lão hóa. Ăn rau dền cơm thường xuyên giúp làn da khỏe mạnh, sáng mịn hơn.
Tốt cho tim mạch, giúp ổn định huyết áp
Nhờ chứa kali và magiê, rau dền cơm giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và đột quỵ. Đồng thời, chất xơ trong rau dền cơm cũng làm giảm cholesterol xấu, bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Hỗ trợ giảm cân, kiểm soát cân nặng
Rau dền cơm có lượng calo thấp nhưng lại giàu chất xơ và dinh dưỡng, tạo cảm giác no lâu, hạn chế cơn thèm ăn, rất phù hợp với những ai đang muốn giảm cân hoặc duy trì vóc dáng.
Ăn rau dền cơm cần lưu ý gì?
Ăn rau dền cơm cần lưu ý gì? Đây là câu hỏi quan trọng vì mặc dù rau dền cơm rất bổ dưỡng, nhưng nếu sử dụng không đúng cách có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Dưới đây là một số lưu ý khi ăn rau dền cơm:
Không ăn rau dền cơm để qua đêm: Rau dền cơm sau khi nấu chín nếu để qua đêm sẽ bị biến đổi chất dinh dưỡng, tạo ra nitrat có hại cho sức khỏe. Đặc biệt, nếu hâm lại nhiều lần, rau có thể sinh ra chất độc gây ngộ độc thực phẩm.
Người bị bệnh thận hoặc gout nên hạn chế ăn: Rau dền cơm chứa nhiều purin, khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành axit uric, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận và có thể khiến bệnh gout trở nên trầm trọng hơn. Những người mắc bệnh thận hoặc có tiền sử gout nên hạn chế ăn rau dền cơm để tránh tác động tiêu cực.
Không ăn quá nhiều trong một lần: Rau dền cơm có tính mát, nếu ăn quá nhiều có thể gây lạnh bụng, đau bụng hoặc tiêu chảy, đặc biệt là ở những người có hệ tiêu hóa yếu. Để đảm bảo sức khỏe, chỉ nên ăn một lượng vừa phải trong bữa ăn.
Không kết hợp rau dền cơm với thịt ba ba: Theo Đông y, rau dền có tính hàn, trong khi thịt ba ba cũng có tính mát, nếu ăn chung có thể gây đau bụng, tiêu chảy hoặc khó tiêu. Do đó, bạn nên tránh kết hợp hai loại thực phẩm này với nhau.
Chọn rau dền cơm sạch, tránh rau nhiễm hóa chất: Nên mua rau dền cơm ở những nơi uy tín, tránh các loại rau có dấu hiệu bị nhiễm hóa chất hoặc thuốc trừ sâu. Trước khi chế biến, cần rửa sạch rau bằng nước muối loãng để loại bỏ tạp chất và vi khuẩn.
Rau dền cơm làm món gì ngon?
Rau dền cơm là một loại rau có lá nhỏ, thân mềm, vị ngọt và rất giàu dinh dưỡng. Với rau dền cơm, bạn có thể chế biến nhiều món ăn ngon và thanh mát. Dưới đây là một số gợi ý món ngon từ rau dền cơm:
1. Canh rau dền cơm nấu tôm
Canh rau dền cơm nấu tôm có vị ngọt tự nhiên, giúp thanh nhiệt, giải độc rất tốt. Chỉ cần xào sơ tôm với hành phi, cho nước vào đun sôi rồi thả rau dền cơm vào nấu vài phút là đã có ngay một món canh bổ dưỡng, thơm ngon.
2. Canh rau dền cơm nấu thịt bằm
Rau dền cơm kết hợp với thịt bằm tạo nên món canh vừa đậm đà vừa dễ ăn. Thịt bằm xào sơ với gia vị, sau đó cho nước vào nấu sôi, thêm rau dền cơm vào đun thêm 3 – 5 phút là hoàn thành. Món này giúp bổ sung protein, chất xơ và vitamin, rất thích hợp cho bữa cơm gia đình.
3. Rau dền cơm luộc
Luộc rau dền cơm là cách chế biến đơn giản nhất để giữ trọn hương vị tự nhiên của rau. Khi luộc, rau dền cơm có màu xanh tươi, nước luộc có thể dùng để uống như một loại nước thanh nhiệt. Món này ăn kèm với nước mắm tỏi ớt hoặc nước tương đều rất ngon.
4. Cháo rau dền cơm cho bé
Cháo rau dền cơm rất tốt cho trẻ nhỏ vì dễ tiêu hóa và chứa nhiều chất dinh dưỡng. Bạn có thể kết hợp rau dền cơm với thịt bằm, tôm hoặc trứng để tăng thêm giá trị dinh dưỡng. Món cháo này giúp bổ sung sắt, vitamin A, tốt cho hệ tiêu hóa và sự phát triển của bé.
5. Rau dền cơm xào tỏi
Nếu bạn thích món ăn đậm đà hơn, hãy thử xào rau dền cơm với tỏi. Chỉ cần phi thơm tỏi với dầu, cho rau vào đảo nhanh tay, nêm nếm gia vị vừa ăn là có ngay một món rau xào hấp dẫn, giữ được độ giòn và màu sắc đẹp mắt.
Kết luận
Rau dền cơm không chỉ là một loại thực phẩm quen thuộc mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Với tính mát, giàu sắt, canxi và chất xơ, loại rau này giúp thanh nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng. Bên cạnh đó, rau dền cơm cũng rất dễ chế biến, phù hợp với nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của rau dền cơm, bạn cũng cần lưu ý một số điều khi sử dụng.
