Loại quả quen thuộc ở Việt Nam, giá chỉ từ 25.000 đồng/kg nhưng lại nằm trong nhóm trái cây được đánh giá tốt cho sức khỏe trên thế giới. Không chỉ thơm ngon dễ chế biến, mơ còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho xương, mắt và da.
Một mùa mơ ngắn ngủi nhưng đủ để thành đặc sản
Nếu xoài, chuối hay cam có thể xuất hiện quanh năm, thì mơ lại chỉ có đúng một mùa. Hoa mơ nở cuối đông, đầu xuân – trắng phớt hồng, nhẹ như mưa bụi. Khi những cánh hoa rụng xuống, quả bắt đầu lớn dần; ban đầu xanh non, hơi đắng và chua gắt. Tới giữa xuân, thân cây như bừng sức sống, quả tròn đầy, chuyển vàng, lớp lông mịn thoang thoảng phấn, thơm nhẹ khi chín. Những ai từng đi Tây Bắc mùa này đều biết cảm giác phấn khởi khi thấy từng thúng mơ vàng được đổ xuống chợ, giá mềm, mua vài ký ngâm đường là đủ dùng cả năm.
Tại nhiều tỉnh miền núi, mơ có nhiều giống khác nhau – quả nhỏ có, quả to có, vỏ mịn hay vỏ lông đều đủ. Nhưng điểm chung nằm ở sự giòn, mọng nước, vị chua thanh xen vị ngọt nhẹ khi chín tới. Người dân thường ăn mơ tươi chấm muối, nhưng phổ biến nhất vẫn là mơ ngâm đường – thứ nước vàng óng, thanh mát, có thể để lâu, càng ủ càng thơm. Người thích vị mặn lại chuộng mơ muối, còn ai ưa ngọt thì có siro mơ, mơ rim, ô mai. Mỗi cách chế biến tạo ra một hương vị khác biệt nhưng đều giữ được linh hồn chua thanh của quả.
Hoa mơ cuối đông – tín hiệu cho mùa trái chín vàng sắp tới.
Dinh dưỡng nổi bật của mơ – nhỏ mà giàu năng lượng
Trong khoảng 100g mơ tươi chứa chưa đến 50 kcal, nhưng lại có hàm lượng vitamin A, C, E đáng kể. Nhờ vậy, mơ được xem là lựa chọn lý tưởng cho những người ăn uống lành mạnh, muốn kiểm soát cân nặng mà vẫn đảm bảo nạp đủ dưỡng chất. Thành phần chất xơ giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru, giảm cảm giác đầy bụng khó tiêu – điều mà nhiều loại trái cây khác không làm tốt bằng.
Phần thịt quả cũng chứa axit xitric và tartaric – hai hợp chất tự nhiên thường có mặt trong các nghiên cứu liên quan đến khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Dù cần nhiều kiểm chứng khoa học rộng rãi hơn, nhưng những chất này vẫn được đánh giá cao ở góc độ hỗ trợ sức khỏe.
Không chỉ phần thịt quả đáng chú ý, nhân hạt mơ cũng chứa lượng dầu tự nhiên khá lớn, giàu vitamin nhóm B. Trong y học cổ truyền, nhân mơ được dùng trong một số bài hỗ trợ phục hồi cơ thể, tuy nhiên với người không có chuyên môn, việc sử dụng cần đúng liều lượng, tránh tự ý dùng quá nhiều.
Mơ tươi đầu mùa – giòn, chua thanh, dễ chế biến thành nước mơ, siro, ô mai.
Lợi ích sức khỏe – từ xương khớp, đường ruột đến làn da
Nói đến quả mơ, nhiều người nghĩ ngay đến thức uống giải khát mùa hè. Nhưng nhìn sâu hơn, mơ có thể góp phần hỗ trợ sức khỏe trên nhiều phương diện:
Xương chắc khỏe hơn theo thời gian
Canxi, phốt pho, mangan và đồng có trong mơ tham gia vào quá trình hình thành cấu trúc xương. Dù không thể thay thế thuốc điều trị loãng xương, mơ vẫn là thực phẩm bổ trợ phù hợp trong bữa ăn hằng ngày, đặc biệt với người lớn tuổi.
Tiêu hóa nhẹ nhàng, ít khó chịu
Chất xơ trong mơ hoạt động như “bàn chải tự nhiên” cho đường ruột, giúp nhu động ruột ổn định, làm mềm phân. Một ly nước mơ mát lạnh vào ngày oi nóng đôi khi còn giúp giảm cảm giác đầy bụng sau bữa ăn nhiều dầu mỡ.
Chống oxy hóa, hỗ trợ làm chậm lão hoá
Beta-carotene, lutein và zeaxanthin – những chất chống oxy hóa có trong mơ – giúp cơ thể chống lại gốc tự do, từ đó hỗ trợ da sáng khỏe hơn, cơ thể năng động hơn.
Tốt cho mắt, đặc biệt khi làm việc trước màn hình
Vitamin A và E có trong mơ giúp duy trì độ ẩm, giảm khô rát mắt, hỗ trợ thị lực ban đêm. Dân văn phòng thường xuyên nhìn máy tính có thể bổ sung mơ như một món ăn vặt tự nhiên và lành mạnh.
Huyết áp ổn định hơn nhờ kali tự nhiên
Kali được xem như “chìa khóa” cân bằng điện giải, góp phần giữ nhịp tim ổn định. Một chế độ ăn đủ khoáng chất này, kết hợp vận động đều đặn, có thể hỗ trợ sức khỏe tim mạch về lâu dài.
Từ trái cây dân dã đến vị thuốc cuộc sống
Mơ không phải loại quả đắt đỏ, cũng chẳng phải siêu thực phẩm theo xu hướng. Nó bình dị như cái nắng tháng Ba, xuất hiện vừa kịp để ta làm vài hũ mơ ngâm, giữ lại hương mùa trong từng ly nước mát. Vậy nhưng, chính sự mộc mạc đó lại tạo nên giá trị – mơ mang đến lợi ích thiết thực, dễ tiếp cận, gần như nhà nào cũng có thể mua và chế biến.
Giữa vô vàn lựa chọn dinh dưỡng, đôi khi điều tốt cho cơ thể lại bắt nguồn từ những thứ giản dị nhất. Một quả mơ nhỏ bé, vàng ruộm đầu hè, có thể là lời nhắc rằng sức khỏe đôi khi không phụ thuộc vào những thực phẩm đắt tiền, mà nằm ngay trong những thức quà mùa vụ thân quen mà ta vẫn thường bỏ lỡ.
