Ngày nào, tôi cũng ghé qua góc chợ quen, đắt hàng cho bà lão từ quê ra, mang theo những thứ rau trái thu hoạch từ vườn nhà. Mùa nào thức ấy, bà đem lên phố khi thì ít rau má, rau tập tàng, bó ngó khoai, khi thì mấy mớ hương nhu, ít hoa móng rồng, rổ ổi chín thơm nức. Lâu dần thành khách quen nên nhiều lúc mua hàng còn được bà tặng thêm thứ này, thứ nọ. Hôm nay, ghé vào mua quả bầu, bà vồn vã bảo tôi mang mấy mớ rau lá đỗ về ăn. Lâu lắm rồi mới lại nhìn thấy thứ rau quen thuộc ấy.
Lá đậu đen từng là loại nguyên liệu bị bỏ đi sau khi thu hoạch hạt, không được nhiều người để ý đến. Thế nhưng ngày nay, lá đậu đen đã trở thành “món quà” quý giá, được nhiều người săn lùng nhờ giá trị dinh dưỡng và công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Không chỉ là nguyên liệu trong nhiều món ăn truyền thống, lá đậu đen còn được coi là một vị thuốc quý trong Đông y với nhiều lợi ích bất ngờ.
Lá Đậu Đen Là Gì?
Lá đậu đen có màu xanh đậm, bề mặt hơi sần sùi, hình dáng tương tự như lá đậu tương nhưng kích thước nhỏ hơn. Loại lá này thường được thu hoạch sau khi người dân thu hoạch hạt đậu đen – một loại đậu phổ biến dùng làm nguyên liệu nấu chè, nấu xôi hay rang làm nước giải khát.
Tuy nhiên, trước đây do chưa được đánh giá đúng giá trị, phần lá đậu đen thường bị bỏ đi hoặc dùng làm thức ăn cho gia súc.
Lá đậu đen hiện nay được nhiều người yêu thích không chỉ vì hương vị đặc biệt, mà còn nhờ những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại:
1. Giàu Chất Xơ và Chất Chống Oxy Hóa
á đậu đen chứa lượng lớn chất xơ giúp hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện chức năng ruột và ngăn ngừa táo bón. Không những thế, trong lá còn có các chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lại các gốc tự do – nguyên nhân gây lão hóa và nhiều bệnh mãn tính.
2. Cung Cấp Vitamin Và Khoáng Chất Thiết Yếu
Trong lá đậu đen có nhiều vitamin A, C và các khoáng chất như sắt, canxi, magie, rất tốt cho hệ miễn dịch, giúp da dẻ khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng và duy trì xương chắc khỏe
3. Tính Mát, Giúp Thanh Nhiệt, Giải Độc Cơ Thể
Theo quan niệm Đông y, lá đậu đen có tính mát, giúp thanh nhiệt cơ thể, giải độc gan và làm mát máu. Đây chính là lý do nhiều người dùng lá đậu đen để nấu canh giải nhiệt trong những ngày hè nóng nực.
4. Hỗ Trợ Điều Trị Mụn Nhọt, Viêm Nhiễm Ngoài Da
Lá đậu đen được dùng trong y học cổ truyền để làm giảm sưng viêm, mụn nhọt và các vết viêm ngoài da. Nhiều người dùng lá đậu đen nấu nước tắm hoặc đắp ngoài da giúp làm dịu vết thương, hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh hơn
Cách Sử Dụng Lá Đậu Đen Hiệu Quả
Hiện nay, lá đậu đen có thể dùng làm nguyên liệu nấu ăn hoặc làm thuốc chữa bệnh tùy theo nhu cầu:
Nấu canh: Lá đậu đen rửa sạch, thái nhỏ nấu với thịt bằm, tôm hoặc rau củ, là món canh thanh mát rất được ưa chuộng.
Xào tỏi: Lá đậu đen xào với tỏi băm thơm lừng, giữ nguyên hương vị tự nhiên của lá.
Uống nước lá đậu đen: Lá đậu đen tươi hoặc khô được rửa sạch, đun sôi lấy nước uống giúp thanh nhiệt, giải độc.
Đắp ngoài da: Xay nhuyễn lá đậu đen, dùng đắp lên vùng da bị mụn hoặc viêm để làm dịu vết thương.
Lá Đậu Đen Có Giá Bao Nhiêu? Mua Ở Đâu?
Do sự phát hiện mới về giá trị, lá đậu đen giờ đây trở thành một đặc sản khá “hiếm”, có khi mua không dễ dàng, nhất là vào những mùa ít lá tươi. Giá lá đậu đen hiện dao động khoảng 30.000 – 50.000 đồng/kg tùy vùng miền và mùa vụ.
Bạn có thể tìm mua lá đậu đen ở các chợ truyền thống, siêu thị thực phẩm sạch, hoặc đặt hàng online tại các cửa hàng chuyên bán nguyên liệu thảo dược, thực phẩm hữu cơ.
Một Số Món Ngon Từ Lá Đậu Đen Bạn Có Thể Thử
Canh lá đậu đen nấu thịt bằm: Lá đậu đen thái nhỏ nấu cùng thịt bằm, thêm chút hành, tiêu, tạo món canh thanh mát, bổ dưỡng.
Lá đậu đen xào tỏi: Xào nhanh lá đậu đen với tỏi, chút dầu ăn, gia vị đơn giản là có món ăn ngon, giàu chất xơ.
Nước ép lá đậu đen: Xay nhuyễn lá đậu đen rồi lọc lấy nước uống thanh nhiệt, giải độc cơ thể.
Lưu Ý Khi Sử Dụng Lá Đậu Đenn người người bị tiêu chảy, cơ thể hàn lạnh hoặc bị dị ứng nên thận trọng khi dùng để tránh tình trạng kích ứng hoặc làm bệnh nặng hơn
Kết Luận
Từ một loại lá bị xem thường, bị bỏ đi sau thu hoạch, lá đậu đen đã được “hồi sinh” trở thành đặc sản quý giá không chỉ nhờ hương vị mà còn nhờ lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Với các tác dụng thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ tiêu hóa và chăm sóc da, lá đậu đen xứng đáng trở thành lựa chọn ưu tiên trong thực đơn hàng ngày của bạn.
Ảnh minh hoạ/ Internet
Nhớ ngày còn ở quê, cứ độ tháng hai, nhà nào cũng trồng vài luống đỗ đen để lấy hạt nấu chè trong những ngày hè oi ả. Cây đỗ đen dễ trồng, chẳng kén đất nên gieo hạt ở chỗ nào cũng mọc xanh um từng bụi. Những bông hoa như cánh bướm màu tím nhạt rập rờn giữa màu lá biếc. Thỉnh thoảng, các bà các mẹ lại ngắt bớt đọt non, lá non, hãm không cho ngọn đỗ vươn cao để tập trung nuôi quả. Vườn quê rau xanh các loại lúc nào cũng sẵn, nhưng những món canh từ lá đỗ mát lành luôn được ưa thích trong mùa hè nóng bức. Sau những cơn mưa rào, những búp lá đâm lên mơn mởn, hái không xuể. Lá đỗ đen xanh mềm, lại rất ngọt, dù luộc hay nấu canh suông đều có vị bùi và hương thơm riêng. Nhưng ngon nhất là canh lá đỗ non nấu với cua. Thường thì trước lúc nấu cơm, các mẹ mới xách rổ ra vườn hái ngọn non và lá bánh tẻ về nấu nên rau bao giờ cũng rất tươi ngon. Chờ cho nồi nước cua sôi, từng đám gạch nâu hồng nổi lên bề mặt mới nhẹ nhàng thả nắm rau vào, đun sôi bùng lên rồi bắc ra ngay. Chẳng cần thêm mì chính, canh cua lá đỗ đen đã có vị ngọt lịm tự nhiên, ai đã ăn một lần đều không thể nào quên. Bữa cơm trưa hè, chỉ cần bát canh cua lá đỗ non ăn kèm cà pháo muối xổi là bao nhiêu mệt nhọc, uể oải vì nắng nóng tan biến hết.
Từ ngày rời quê lên phố, bao món ngon dân dã của quê hương chỉ còn trong hoài niệm. Cuộc sống đã dư giả hơn, nhưng nhiều lúc, thấy nhớ, thấy thèm một món ăn xưa cũ, dù có tiền cũng chẳng thể mua nơi phố sá. Thỉnh thoảng, gặp bạn bè đồng hương cũ, trong những ồn ào ôn nghèo kể khổ vẫn không quên gợi nhắc món này, món nọ rồi xuýt xoa với nhau. Để hôm nay, nhận mớ rau lá đỗ từ bà lão bán hàng quen, lại thấy mình của ngày thơ bé, tung tăng theo mẹ đi hái lá đỗ non và rình bắt những con bướm rập rờn bên những luống hoa màu tím nhạt./.
